Gmina: Ełk

Monografia jeziora Szarek

POŁOŻENIE JEZIORA

Jezioro Szarek leży w województwie warmińsko-mazurskim, gminie Ełk, na 120,3 m nad poziomem morza. Nad jego południowym brzegiem położona jest wieś Chruściele, na północnym znajdują się zabagnione w sporej części zwarte zespoły leśne, wśród których założono rezerwat bobra „Bartosze”. Powierzchnia według aktualnych danych geodezyjnych – 133,2 ha.

Dzierżawę rybacką na okres 30 lat posiada Gospodarstwo Jeziorowe Sp. z o. o. w Ełku.

Ogólna charakterystyka

Zlewnia o powierzchni około 17,4 km2 obejmuje teren o bardzo zróżnicowanej rzeźbie. Występują tu wysokie i strome pagórki o wysokościach dochodzących do 185,3 m n.p.m. na południowy zachód od jeziora oraz płaski, równy teren zajęty przez bagna na północ od jeziora o wysokości około 120,5 m n.p.m. Są też zagłębienia o małej powierzchni, stale lub okresowo wypełnione wodą, przeważnie zmeliorowane. Poza tym w zlewni jeziora nie występują większe lasy. Większość zajmują grunty orne oraz pastwiska.

Powierzchnia lustra wody na podstawie pomiarów batymetrycznych wykonanej w 1959 roku wynosi 127,32 ha, natomiast według aktualnych danych geodezyjnych – 133,2 ha.

Jezioro jest kształtu owalnego, wydłużone w kierunku wschód – zachód. Długość maksymalna jeziora wynosi 2125 m, a szerokość 1160 m. Długość linii brzegowej osiąga 5 775 m i daje wskaźnik rozwoju 1,41, co świadczy, że linia brzegowa jeziora jest słabo rozwinięta.

Jezioro jest płytkie. Jego maksymalna głębokość wynosi 4,7 m, średnia głębokość 2,3 m, a wskaźnik głębokości – 0,4. Powierzchnia dna jest urozmaicona. Występujące osady denne nie przekraczają średnio 20 cm miąższości. Najbardziej zamulona jest zatoka przy odpływie do jeziora Ełk.

Bezpośrednie otoczenie jeziora tworzą mało żyzne grunty orne i łąki (około 70 % linii brzegowej), lasy ( 20 %) i dość żyzne grunty orne (10%). Otoczenie nie wpływa hamująco na efektywność działania wiatru.

Jezioro jest połączone wąskim odpływem (przepływ średni-10 m3/min) z jeziorem Ełckim. Do jeziora wpada szereg małych odpływów okresowo wysychających.

Roślinność wynurzona jest bogata. Szeroki jej pas wzdłuż linii brzegowej zajmuje powierzchnię 28,4 ha (21,3% powierzchni zbiornika). Dominuje trzcina pospolita. Dość licznie występuje sitowie jeziorne i pałka szerokolistna, rzadziej tatarak i jeżogłówka. Z roślin o liściach pływających występują grzybień biały i grążel żółty, a w mniejszych ilościach rdestnica pływająca i przeszyta.

Roślinność zanurzona porasta 26,6 ha (20 % powierzchni) i występuje przede wszystkim w zatokach jeziora. Miejsca te to bardzo dobre tarliska. Najliczniej reprezentowane są rdestnica połyskująca i moczarka kanadyjska, rzadziej mech wodny i rogatek.

Występujące gatunki ryb
Szczupak, Sandacz, Karp, Lin, Karaś, Sum, Płoć, Okoń, Węgorz