Gmina: Stare Juchy

Monografia jeziora Ułówki

POŁOŻENIE JEZIORA

Jezioro Ułówki położone jest na terenie gminy Stare Juchy, 5 km w kierunku południowym od Starych Juch, obok wsi Gorło, Laszmiady i Jeziorowskie, na szerokości geograficznej 53°58,0′, długości geograficznej 22°09,0′ i wysokości nad poziomem morza – 127,8 m. Zbiornik leży na ciekach bez nazwy łączącym je z jeziorem Łaśmiady, RekątyŚlepieniec.

Powierzchnia lustra wody na podstawie pomiarów batymetrycznych wykonanych w 1960 roku wynosi 261,0 ha, natomiast wg aktualnych danych geodezyjnych 264,82 ha. Jezioro Ułówki.

Ogólna charakterystyka

Jezioro ma kształt wydłużony. Posiada kilka zatok i jedną wyspę o powierzchni 0,7 ha. Długość maksymalna jeziora wynosi 4350 m, a szerokość 1150 m. Długość linii brzegowej (razem z wyspą) osiąga 15975 m i daje wskaźnik rozwoju 2,44, co świadczy, że linia brzegowa jeziora jest silnie rozwinięta. Maksymalna głębokość wynosi 25,5 m, a głębokość średnia 9,1 m. Dno mocno zróżnicowane, posiada wiele zagłębień i wypłyceń. Piaszczysto – żwirowe, 20 cm warstwą mułu w partiach najniższych.

W zachodniej części, zbiornik łączy się z jeziorem Rekąty, w północno zachodniej wpada ciek z jeziora Ślepieniec, w zachodniej – okresowy ciek z jeziora Sawinda Mała. Do jeziora doprowadza wodę kilka rowów melioracyjnych. We wschodniej części znajduje się odpływ do jeziora Łaśmiady. Wymiana wody w jeziorze wynosi ok. 158% objętości w ciągu roku.

Bezpośrednie otoczenie jeziora tworzą pastwiska, łąki i nieużytki (5%), pola uprawne 15%, teren zadrzewiony (20%) oraz osiedla ludzkie – trzy wsie i liczna zabudowa rekreacyjna (60%). Wpływa to eutrofizująco na ekosystem jeziorny.

Stan czystości jeziora odpowiada III klasie czystości, zbliżając się niektórymi parametrami do wody pozaklasowej, co jest efektem stałego dopływu zanieczyszczeń w latach poprzednich. W okresie letnim wykształca się uwarstwienie termiczno – tlenowe.

Średnio ciepły i dobrze natleniony epilimnion sięga do 6 m głębokości. Poniżej występuje metalimnion o maksymalnym gradiencie temperatury wynoszącym 3,10C, stopniowo przechodzący w ciepły i całkowicie odtleniony hypolimnion. Wysokie, strome brzegi utrudniają mieszanie wody przez wiatr. Powierzchnia określona izobatą 7 stanowi ok. 50% dna. Świadczy to o bardzo złych warunkach żerowania w profundalu. Przezroczystość wody mierzona widzialnością krążka Secchiego wynosi 1,5 m.

Roślinność wynurzona jest bardzo uboga. Wąski jej pas występujący wzdłuż prawie całej linii brzegowej zajmuje 6% powierzchni zbiornika. Większe skupiska występują przy odpływie i w zatoce „Kociołek” (dopływ z jeziora Rekąty). Gatunkami dominującymi są trzcina pospolita i pałka wąskolistna. Rzadziej występuje sitowie i tatarak. Niekorzystnym zjawiskiem jest niszczenie dna i roślinności wynurzonej przez właścicieli działek rekreacyjnych, urządzających dzikie plaże.

Z roślin o liściach pływających występują najczęściej grzybień biały i grążel żółty. Roślinność zanurzona występuje na 10% powierzchni zbiornika i zarasta głównie zatoki. Najliczniej występują wywłócznik, rzadziej rdestnica przeszyta, ramienice, rogatek i moczarka.

Występujące gatunki ryb
Szczupak, Sandacz, Węgorz, Sum, Okoń, Karp, Lin, Karaś, Leszcz, Jaź, Płoć, Sielawa